نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری، مدیریت فناوری اطلاعات، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران.
2 استادیار، دانشکده کامپیوتر، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران.
3 استادیار، دانشکده مدیریت و اقتصاد، گروه مدیریت فناوری اطلاعات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران.
چکیده
اگرچه بسیاری از سازمان‌ها به استقرار و استفاده از سیستم‌های هوشمندی کسب‌وکار روی آوردهاند؛ اما همه آن‌ها در پیاده‌سازی این سیستم‌ها موفق نبودهاند. تحقیق حاضر به بررسی جامع عوامل تأثیرگذار بر فرآیند پیاده‌سازی اثربخش این سیستم‌ها در صنعت بانکداری ایران پرداخته است. این تحقیق از نظر هدف، یک پژوهش کاربردی و به لحاظ استراتژی اجرا، یک پژوهش پیمایشی محسوب می‌شود؛ همچنین بر اساس طرح پژوهش و نحوۀ گردآوری دادهها، پژوهش حاضر از نوع توصیفی است که برای گردآوری اطلاعات روش‌های مطالعه اسنادی و میدانی بکار گرفته شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل متخصصان و خبرگان حوزه فناوری اطلاعات و فعال در پیاده‌سازی راهکارهای هوشمندی کسب‌وکار در صنعت بانکداری ایران است. در این تحقیق ابتدا با استفاده از روش کتابخانهای به بررسی گسترده ادبیات موضوع پرداخته شده که نتیجه آن تهیه چارچوب اولیه عوامل مؤثر بر پیاده‌سازی هوشمندی کسب‌وکار و معیارهای اثربخشی هوشمندی کسب‌وکار بوده است. سپس با استفاده از این چارچوب اولیه و اخذ نظرات خبرگان با رویکرد تکنیک دلفی فازی، عوامل کلیدی مؤثر بر فرآیند پیاده‌سازی هوشمندی کسب‌وکار و معیارهای مهم اثربخشی هوشمندی کسب‌وکار در صنعت بانکداری ایران شناسایی شده و در نهایت مدل پیاده‌سازی اثربخش هوشمندی کسب‌وکار ارائه شده است. در ادامه تحقیق با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی و آزمون‌های آماری به اعتبارسنجی مدل پرداخته شد. بر اساس نتایج تحقیق، ابعاد مدل پیاده‌سازی اثربخش هوشمندی کسب‌وکار در صنعت بانکداری ایران شامل 10 بعد: سازمانی، انسانی، کیفیت داد، محیطی، قابلیت سیستم، راهبردی، کیفیت سرویس، زیرساخت فنی و مدیریتی و اثربخشی هوشمندی کسب‌وکار است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Factors Affecting the Implementation of Business Intelligence in Iran Banking Industry
نویسندگان [English]
- Salah Rezaie 1
- Seyed Javadi Mirabedin 2
- Ataollah Abtahi 3
1 Ph.D. Student, IT Management, Department of IT Management, Economics and Management, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran
2 Assistant Professor, Computer Faculty, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran
3 Assistant Professor, Department of IT Management, Economics and Management, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran
چکیده [English]
Although many organizations have embraced the deployment and use of business intelligence systems, not all have been successful in implementing such systems. The present study has reviewed the factors affecting the effective implementation process of such systems in Iran Banking Industry. This research is an applied research in terms of purpose and a survey study in terms of implementation strategy. Also, based on the research design the present study is a descriptive study and data was collected through documentary and field studies. Statistical population of this study comprises experts and professionals in information technology who are active in implementing solutions of business intelligence in Iran Banking Industry. In this research, a comprehensive literature review has been conducted and the result was a framework for the factors affecting the implementation of business intelligence and business intelligence effectiveness criteria. Then, using this basic framework and obtaining opinions of experts by fuzzy Delphi technique approach, key factors affecting the process of implementing business intelligence and important criteria of business intelligence effectiveness in the banking industry have been identified and, finally, a model for effective implementation of business intelligence was provided. In the next step, the model was validated by confirmatory factor analysis and statistical tests. Based on the results of the research, the dimensions of the effective implementation model of business intelligence in Iran banking industry include 10 dimensions: organizational, human, data quality, environment, system capability, strategy, service quality, technical and managerial infrastructure, and the effectiveness of business intelligencev
کلیدواژه‌ها [English]
- : Business Intelligence
- Implementation of Business Intelligence
- Effectiveness of Business Intelligence
- Banking Industry
- Fuzzy Delphi Technique
منابع
اسماعیلی، مهدی (1394). هوش تجاری. چاپ اول، تهران: نشر فدک اسیاتیس.
انصاری، رضا؛ خجسته، نازنین؛ عابدی شربیانی، علی اکبر (1393). بررسی عوامل تکنولوژیک، سازمانی، فرآیندی و کسب‌وکار مؤثر بر پیاده‌سازی موفق سیستم هوشمند کسب‌وکار در شرکت‌های خدمات اینترنتی (موردمطالعه: شرکت شاتل). فصلنامه تحقیقات بازاریابی نوین، 4(4)، 166-146.
بابامرادی، مریم (1391). بررسی جامعه‌شناختی در باب هوشمندی کسب‌وکار بانکی: مطالعه موردی بانک کشاورزی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
پیری، فرهاد (1393). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل کلیدی موفقیت در پیاده‌سازی هوش کسب‌وکار: موردمطالعه بانک صادرات ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
تارخ، محمد جعفر؛ مهاجری، حسین (1391). هوش تجاری (نگرشی پویا در عرصه کسب‌وکار). چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی.
تقوا، محمدرضا؛ نوری، الهه (1393). هوشمندی کسب‌وکار. چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی.
حسینی، فهیمه؛ عباس نژاد، طیبه؛ بانشی، عباداله (1394). شناسایی و رتبه‌بندی عوامل حیاتی موفقیت سیستم‌های هوشمند کسب‌وکار در صنعت درمان با رویکرد آمیخته. فصلنامه مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات،3(11)، 70-47.
حقیقت منفرد، جلال؛ رضایی، آزاده (1390). ارائه مدل ارزیابی عملکرد هوش تجاری بر مبنای فرآیند تحلیل شبکه فازی. فراسوی مدیریت، 4(16)، 38-7.
حقیقت منفرد، جلال؛ شعبان مایانی، محبوبه (1391). بررسی اثر ابعاد محتوایی سازمان بر اثربخشی هوش تجاری با توجه به نقش مدیریت دانش مطالعه موردی: بانک سامان. فصلنامه مدیریت (پژوهشگر)، 9 (27)،84-65.
خدایی، عطیه؛ کریم زادگان مقدم، داود (1393). امکان‌سنجی پیاده‌سازی هوش تجاری در صنعت بیمه. پژوهشنامۀ بیمه،29 (4)، 187-165.
رئیسی وانانی، ایمان؛ گنجعلی خان حاکمی، فاطمه (1394). طراحی سیستم استنتاج فازی - عصبی انطباقی برای ارزیابی استقرار سیستم هوشمندی کسب‌وکار در صنعت تولید نرم‌افزار. فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات، 7(1)، 85-46.
روحانی، سعید؛ زارع رواسان، احد (1391). مدل ارزیابی سطح هوش تجاری در سیستم‌های سازمانی. فصلنامه مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات، 1(2)، 121-105.
رونقی، محمدحسین؛ فیضی، کامران (1392). ارزیابی عملکرد سیستم هوشمندی کسب‌وکار با استفاده از تحلیل فازی. فصلنامه تخصصی رشد فناوری، 9(34)، 59-53.
رونقی، محمد؛ رونقی، مرضیه (1393). ارائه مدل بلوغ هوشمندی کسب‌وکار در بین سازمان‌های ایرانی. فصلنامه تخصصی رشد فناوری، 10(38)، 44-38.
شیرانی لپری، سمانه (1394). ارائه مدلی جهت بکارگیری هوش کسب‌وکار در بیمه مسئولیت. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
طبرسا، غلامعلی؛ نظرپوری، امیرهوشنگ (1393). مدیریت مبتنی بر هوشمندی سازمانی. چاپ اول، تهران: موسسه کتاب مهربان نشر.
عرفانی، ابراهیم (1392). بررسی رابطه بین هوش کسب‌وکار و فرایندهای بانکی در بانکداری نوین ایران. نخستین کنفرانس توسعه مدیریت پولی و بانکی ( تهران )، مرکز همایش‌های بین‌المللی صداوسیما، 16-1.
موسوی، پریسا؛ یوسفی زنوز، رضا؛ حسن‌پور، اکبر (1394). شناسایی ریسک‌های امنیت اطلاعات سازمانی با استفاده از روش دلفی فازی در صنعت بانکداری، فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات دانشگاه تهران، 7 (1)، 184-163.
مهرابی، علی؛ محمودی، ادریس؛ حسینی، رضا علی (1395). ارزیابی بلوغ هوشمندی کسب‌وکار با یک مدل ترکیبی جدید. فصلنامه مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات، 4(15)، 96-65.
میرسپاسی، ناصر؛ طلوعی اشلقی، عباس؛ معمارزاده، غلامرضا؛ پیدایی، میرمهرداد (1389). طراحی مدل تعالی منابع انسانی در سازمان‌های دولتی ایران با استفاده از تکنیک دلفی فازی، مجله پژوهش‌های مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی، 87، 23-1.
نظری، وحید (1393). بررسی و ارائه مدل سنجش بلوغ هوشمندی کسب‌وکار با استفاده از استنتاج فازی: مطالعه موردی حوزه ارزی بانک مرکزی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
AlMabhouh, A. & Ahmad, A. (2010). Identifying Quality Factors within Data Warehouse. Proceedings of the 2nd International Conference on Computer Research and Development,November 2-4, Cairo, Egypt, 65-72.
Analytics8, (2000). 8Ways that Business Intelligence Projects are Different and How to Manage BI Project to Ensure Success. From www.Analyltics8.com
Anjariny, A. zeki, A. & Husnayati, H. (2012). Assessing Organizations' Readiness toward Business Intelligence Systems:A Proposal Hypothesized Model. International conference on advanced science applications and technologies, 213 - 218.
Azoff, M. & Charlesworth, I. (2004). The New Business Intelligence. A European Perspective, Butler Group, White Paper.
Bargshady, G. Alipanah, F. Abdulrazzaq, A.W. & Chukwunonso, F. (2014). Business Inteligence Technology Implimentation Readiness Factors. Jurnal Teknologi (Sciences & Engineering), 68(3),7–12.
Boyer, J. Frank, B. Green, B. Harris, T. & Van De Vanter, K. (2010). Business Intelligence Strategy: A Practical Guide for Achieving BI Excellence. MC Press, USA.
Brooks, P. El-Gayar, O. & Sarnikar, S. (2015). A Framework for Developing a Domain Specific Business Intelligencematurity Model: Application to Healthcare. International Journal of Information Management, 35, 337–345.
Chasalow, L. (2009). A Model of Organizational Competencies for Business Intelligence Success. Doctoral Thesis, Dept. of Information Systems, Virginia Commonwealth University, U.S.
Chen, L.D. Soliman, K. S. Mao, E. & Frolick, M. N. (2000). Measuring User Satisfaction with Data Warehouses: An Exploratory Study. Information & Management, 37(3), 103-110.
Cheng, C.H. & Lin, Y. (2002). Evaluating the Best Mail Battle Tank Using Fuzzy Decision Theory with Linguistic Criteria Evaluation. European Journal of Operational Research, 142, 174-186.
Chuah, M.H. & Wong, K.L. (2013). The Implementation of Enterprise Business Intelligence: Case Study Approach. Journal of Southeast Asian Research, 1-15.
Curko, K. Bach, M.P. & Radonic, G. (2007). Business Intelligence and Business Process Management in Banking Operations. Proceedings of the ITI 2007 29th Int. Conf. on Information Technology Interfaces, June 25-28, Cavtat, Croatia, 57-62.
Cuza, AL.I. (2009). the Influence of Culture Characteristics upon the Implementation of Business Intelligence Management. University Iasi, Romania: Review of International Comparative Management, 10(5), 934-941.
Daghighi Masouleh, Z. Allahyari, M.S. & Ebrahimi Atani, R. (2014). Operational Indicators for Measuring Organizational E-Readiness Based on Fuzzy Logic. Information Processing in Agriculture, 1, 115 –123.
Dawson, L. & Van Belle, J.P. (2013). Critical Success Factors for Business Intelligence in the South African Financial Services Sector. SA Journal of Information Management, 15(1), 1-12.
Dinter, B. Schieder, C. & Gluchowski, P. (2011). Towards a Life Cycle Oriented Business Intelligence Success Model. Proceedings of the Seventeenth Americas Conference on Information Systems, Detroit, Michigan, August 4th-7th, 1-10.
Dooley, D. (2015). An Empirical Development of Critical Value Factors for System Quality and Information Quality in Business Intelligence Systems Implementations. Doctoral Thesis, College of Engineering and Computing, Nova Southeastern University, Florida, U.S.
Farrokhi, V. & Pokoradi, L. (2012).The Necessities for Building a Model to Evaluate Business Intelligence projects-Literature Review. International Journal of Computer Science & Engineering Survey (IJCSES), 3(2), 1-10.
Fink, A. (1984). Consensus Methods: Characteristics and Guidelines for Use. American journal of public health, 74(9), 979-983.
Foshay, N. & kuziemsky, C. (2014).Towards an Implimentation Framework for Business Intelligence in Healthcare. International Journal of Information Management, 34, 20– 27.
Friedman, T. Buytendijk, F. & Biscotti, F. (2003). Readiness for BI: Toward the BI Competency Center. Gartner Research, 1–6.
Gartner. (2009). Gartner EXP Worldwide Survey of More than 1,500 CIOs Shows IT Spending to Be Flat in 2009. Retrieved from: http://www.gartner.com
Grublješič, T. Coelho, P.S. & Jaklič, J. (2014). The Importance and Impact of Determinants Infuencing Bisiness Intelligence Systems Embeddedness. Issues in Information Systems, 15(1), 106-117.
Hartono, E. Santhanam, R. & Holsapple, C. (2007). Factors that Contribute to Management Support System Success: An Analysis of Field Studies. Decision Support Systems, 43(1), 256-268.
Hasson, F. Keeney, S. & McKenna, M. (2000). Research Guidelines for the Delphi Survey Technique. Journal of Advanced Nursing, 32(4), 1008-1015.
Hawking, P. & Sellitto, C. (2010). Business Intelligence (BI) Critical Success Factors. 21st Australian Conference on Information Systems, Brisbane, Australia, December 1–3, 1-11.
Hawking, O. (2013). Factors Critical To the Success of Business Intelligence Systems. Doctoral Thesis, Victoria University, Australia.
Hocevar, B. & Jaklic, J. (2010). Assessing benefits of business intelligence systems. Journal of Management, 15(1), 87-119.
Howson, C. (2008). Successful Business Intelligence: Secrets to Making BI a Killer App. McGraw-Hill, New York.
Hsu, T.H. & Yang T.H. (2000). Application of Fuzzy analytic hierarchy process in the selection of advertising media. Journal of Management and Systems, 7, 19-39.
Hwang, H. Ku, C. Yen, D.C. & Cheng, C. (2004). Critical Factors Influencing the Adoption of Data Warehouse Technology: A Study of Banking Industry in Taiwan. Decision Support Systems, 37.
Isik, O. (2010). Business Intelligence Success: An Empirical Evaluation of the Role of BI Capabilitied and the Decision Enviroment. Doctoral Thesis, University of North Texas, U.SA.
Isik, O. Jones, M. C. & Sidorova, A. (2011). Business intelligence (BI) Success and the Role of BI Capabilities. Intelligent Systems in Accounting, Finance and Management, 18(4), 161–176.
Isik, O. Jones, M. C. & Sidorova, A. (2013). Business intelligence success: The role of BI capabilities and decision environments. Information & Management, 50 (1), 13-23.
Kukafka, R. Johnson, S.B. Linfante, A. & Allegrante, J.P. (2003). Grounding a new information technology implementation framework in behavioral science: a systematic analysis of the literature on IT use. Journal of Biomedical Informatics, 36, 218–227.
Lin, Y.H. Tsai K.M. Shiang W.J. Kuo T.C. & Tsai, C.H. (2009). Research on Using ANP to Establish a Performance Assessment Model for Business Intelligence Systems. Expert Systems with Applications, 36, 4135–4146.
Linnqvist, A. Antti, S. & Pirttimki, V. (2006).The Measurement of Business Intelligence. Information Systems Management, 23(1), 32 — 40.
Lupu, A. R. Bologa, R. Lungu, I. & Bra, A. (2007). The Impact of Organization Changes on Business Intelligence Projects. Proceedings of the 7th WSEAS International Conference on Simulation, Modeling and Optimization, Beijing, China, September 15- 17, 414-418.
Mahlouji, N. (2014). A Method for Modeling and Analyzing Different Approaches to Agile BI. Master Thesis, Polytechnic University of Catalonia, Barcelona, Spain.
Moro, S. Cortez, P. & Rita, P. (2015). Business Intelligence in Banking: A literature Analysis from 2002 to 2013 Using Text Mining and Latent Dirichlet Allocation. Expert Systems with Applications, 42, 1314–1324.
Moss, L. T. & Atre, S. (2003). Business Intelligence Roadmap: The Complete Project Lifecycle for Decision-Support-Applications. Addison-Wesley Professional.
Mungree, D. Rudra, A. & Morien, D. (2013). A Framework for Understanding the Critical Success Factors of Enterprise Business Intelligence Implementation. Proceedings of the Nineteenth Americas Conference on Information Systems, Chicago, Illinois, August 15-17, 1-9.
Najrni, M. Sepehri, M. & Hasherni, S. (2010). The Evaluation of Business Intelligence Maturity Level in Iranian Banking Industry. IEEE, 466-470.
Ojeda-Castro, Á. Ramaswamy, M. Rivera-Collazo, Á.& Jumah,A. (2011). Critical Factors for Successfull Implementation of Data Warehouses. Issues in Information Systems, 7(1), 88-96.
Ojeda-Castro, Á. & Ramaswamy, M. (2014). Best Practices for Successful Development of Data Warehouses for Sall Businesses. Issues in Information Systems, 15(1), 277-284.
Olbrich, S. Pöppelbuß, J. & Niehaves, B. (2012).Critical Contextual Success Factors for Business Intelligence: A Delphi Study on Their Relevance, Variability, and Controllability. 45th Hawaii International Conference on System Sciences, Hawaii, USA, January 4–7, 4148–4157.
Olszak, C. M. & Ziemba, E. (2012). Critical Success Factors For Implementing Business Intelligence Systems in Small and Medium Enterprise on the Example of Upper Silesia, Poland. Interdisciplinary Journal of Information, 7(2), 129-150.
Popovič, A. Coelho, P.S. & Jaklič, J. (2009). The impact of business intelligence system maturity on information quality. Information Research, 14(4), 1-26.
Popovic, A. Hackney, R. Coelho, P. & Jaklic, J. (2012). Towards Business Intelligence Systems Success: Effects of Maturity and Culture on Analytical Decision Making. Decision Support Systems, 54, 729–739.
Raber, D. Wortmann, F. & Winter, R. (2013). Situational Business Intelligence Maturity Models: An Exploratory Analysis. IEEE Computer society, 46th Hawaii International Conference on System Sciences, 3797-3806.
Ramakrishnan, T. Jones, M.C. & Sidorova, A. (2012). Factors influencing business intelligence (BI) data collection strategies: An empirical investigation. Decision Support Systems, 52, 486–496.
Ramamurthy, K. Sen, A. & Sinha, A.P. (2008). An empirical investigation of the key determinants of data warehouse adoption. Decision Support Systems, 44, 817–841.
Rao, G.K. & Kumar, R. (2011). Framework to Integrate Business Intelligence and Knowledge Management in Banking Industry. Review of Business and Technology Research, 4(1).
Rouhani, S. Asgari, S. & Mirhosseini, S.V. (2012). Review Study: Business Intelligence Concepts and Approaches. American Journal of Scientific Research, 50, 62-75.
Rouhani, S. Ghazanfari, M. & Jafari, M. (2012). Evaluation Model of Business Intelligence for Enterprise Systems Using Fuzzy TOPSIS. Expert Systems with Applications, 39, 3764–3771.
Roy, T.K. & Garai, A. (2012). Intuitionistic Fuzzy Delphi Method: More Realistic and Interactive Forecasting Tool. Notes on Intuitionistic Fuzzy Sets, 18(2), 37-50.
Sangar, A.B. & Iahad, N.B.A. (2013). Critical Factors That Affect the Success of Business Intelligence Systems (BIS) Implementation in an Organization. International Journal of Scientific & Technology Research, 2(2), 176-180.
Seah, M. Hsieh, M. H. & Weng, P. (2010). A case analysis of Savecom: The role ofindigenous leadership in implementing a business intelligence system. Interna-tional Journal of Information Management, 30(4), 368–373.
Thamir, A. & Poulis, E. (2015). Business Intelligence Capabilities and Implementation Strategies. International Journal of Global Business, June, 8 (1), 34-45.
Turban, E. Sharda, R. Aronson, J. E. & King, D. (2011). Business Intelligence: A Managerial Approach. Prentice Hall.
Vodapalli, N.K. (2009). Critical Success Factors of BI Implementation. Master Thesis, IT University of Copenhagen, Copenhagen, Denmark.
Williams, S. & Williams, N. (2004). Assessing BI Readiness: The Key to BI ROI. Business Intelligence Journal, 9, Summer, 1-11.
Wixom, B.H. & Watson, H.J. (2001).An Empirical Investigation of the Factors Affecting Data Warehousing Success. MIS Quarterly, 25(1), 17-41.
Watson, H. & Wixom, B. (2007). The current state of business intelligence. IEEE Computer Society, 9(40), 96-99.
Yeoh, W. Koronios, A. & Gao, J. (2008). Managing the Implementation of Business Intelligence Systems: A Critical Success Factors Framework. Enterprise Information Systems, 4, 79 -94.
Yeoh, W. & Koronios, A. (2010). Critical success factors for Business Intelligence systems. Journal of Computer Information Systems, 50(3), 23-32.
Yeoh, W. Popovic, A. (2015). Extending the Understanding of Critical Success Factors for Implementing Business Intelligence Systems. Journal of the Association for Information Science and Technology, 67(1), 134-147.
Zare Ravasan, A. & Rabiee Savoji, S. (2014).An Investigation of BI Implementation Critical Success Factors in Iranian Context. International Journal of Business Intelligence Research, 5(3), 41-57.
منابع
اسماعیلی، مهدی (1394). هوش تجاری. چاپ اول، تهران: نشر فدک اسیاتیس.
انصاری، رضا؛ خجسته، نازنین؛ عابدی شربیانی، علی اکبر (1393). بررسی عوامل تکنولوژیک، سازمانی، فرآیندی و کسب‌وکار مؤثر بر پیاده‌سازی موفق سیستم هوشمند کسب‌وکار در شرکت‌های خدمات اینترنتی (موردمطالعه: شرکت شاتل). فصلنامه تحقیقات بازاریابی نوین، 4(4)، 166-146.
بابامرادی، مریم (1391). بررسی جامعه‌شناختی در باب هوشمندی کسب‌وکار بانکی: مطالعه موردی بانک کشاورزی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
پیری، فرهاد (1393). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل کلیدی موفقیت در پیاده‌سازی هوش کسب‌وکار: موردمطالعه بانک صادرات ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
تارخ، محمد جعفر؛ مهاجری، حسین (1391). هوش تجاری (نگرشی پویا در عرصه کسب‌وکار). چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی.
تقوا، محمدرضا؛ نوری، الهه (1393). هوشمندی کسب‌وکار. چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی.
حسینی، فهیمه؛ عباس نژاد، طیبه؛ بانشی، عباداله (1394). شناسایی و رتبه‌بندی عوامل حیاتی موفقیت سیستم‌های هوشمند کسب‌وکار در صنعت درمان با رویکرد آمیخته. فصلنامه مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات،3(11)، 70-47.
حقیقت منفرد، جلال؛ رضایی، آزاده (1390). ارائه مدل ارزیابی عملکرد هوش تجاری بر مبنای فرآیند تحلیل شبکه فازی. فراسوی مدیریت، 4(16)، 38-7.
حقیقت منفرد، جلال؛ شعبان مایانی، محبوبه (1391). بررسی اثر ابعاد محتوایی سازمان بر اثربخشی هوش تجاری با توجه به نقش مدیریت دانش مطالعه موردی: بانک سامان. فصلنامه مدیریت (پژوهشگر)، 9 (27)،84-65.
خدایی، عطیه؛ کریم زادگان مقدم، داود (1393). امکان‌سنجی پیاده‌سازی هوش تجاری در صنعت بیمه. پژوهشنامۀ بیمه،29 (4)، 187-165.
رئیسی وانانی، ایمان؛ گنجعلی خان حاکمی، فاطمه (1394). طراحی سیستم استنتاج فازی - عصبی انطباقی برای ارزیابی استقرار سیستم هوشمندی کسب‌وکار در صنعت تولید نرم‌افزار. فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات، 7(1)، 85-46.
روحانی، سعید؛ زارع رواسان، احد (1391). مدل ارزیابی سطح هوش تجاری در سیستم‌های سازمانی. فصلنامه مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات، 1(2)، 121-105.
رونقی، محمدحسین؛ فیضی، کامران (1392). ارزیابی عملکرد سیستم هوشمندی کسب‌وکار با استفاده از تحلیل فازی. فصلنامه تخصصی رشد فناوری، 9(34)، 59-53.
رونقی، محمد؛ رونقی، مرضیه (1393). ارائه مدل بلوغ هوشمندی کسب‌وکار در بین سازمان‌های ایرانی. فصلنامه تخصصی رشد فناوری، 10(38)، 44-38.
شیرانی لپری، سمانه (1394). ارائه مدلی جهت بکارگیری هوش کسب‌وکار در بیمه مسئولیت. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
طبرسا، غلامعلی؛ نظرپوری، امیرهوشنگ (1393). مدیریت مبتنی بر هوشمندی سازمانی. چاپ اول، تهران: موسسه کتاب مهربان نشر.
عرفانی، ابراهیم (1392). بررسی رابطه بین هوش کسب‌وکار و فرایندهای بانکی در بانکداری نوین ایران. نخستین کنفرانس توسعه مدیریت پولی و بانکی ( تهران )، مرکز همایش‌های بین‌المللی صداوسیما، 16-1.
موسوی، پریسا؛ یوسفی زنوز، رضا؛ حسن‌پور، اکبر (1394). شناسایی ریسک‌های امنیت اطلاعات سازمانی با استفاده از روش دلفی فازی در صنعت بانکداری، فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات دانشگاه تهران، 7 (1)، 184-163.
مهرابی، علی؛ محمودی، ادریس؛ حسینی، رضا علی (1395). ارزیابی بلوغ هوشمندی کسب‌وکار با یک مدل ترکیبی جدید. فصلنامه مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات، 4(15)، 96-65.
میرسپاسی، ناصر؛ طلوعی اشلقی، عباس؛ معمارزاده، غلامرضا؛ پیدایی، میرمهرداد (1389). طراحی مدل تعالی منابع انسانی در سازمان‌های دولتی ایران با استفاده از تکنیک دلفی فازی، مجله پژوهش‌های مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی، 87، 23-1.
نظری، وحید (1393). بررسی و ارائه مدل سنجش بلوغ هوشمندی کسب‌وکار با استفاده از استنتاج فازی: مطالعه موردی حوزه ارزی بانک مرکزی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
AlMabhouh, A. & Ahmad, A. (2010). Identifying Quality Factors within Data Warehouse. Proceedings of the 2nd International Conference on Computer Research and Development,November 2-4, Cairo, Egypt, 65-72.
Analytics8, (2000). 8Ways that Business Intelligence Projects are Different and How to Manage BI Project to Ensure Success. From www.Analyltics8.com
Anjariny, A. zeki, A. & Husnayati, H. (2012). Assessing Organizations' Readiness toward Business Intelligence Systems:A Proposal Hypothesized Model. International conference on advanced science applications and technologies, 213 - 218.
Azoff, M. & Charlesworth, I. (2004). The New Business Intelligence. A European Perspective, Butler Group, White Paper.
Bargshady, G. Alipanah, F. Abdulrazzaq, A.W. & Chukwunonso, F. (2014). Business Inteligence Technology Implimentation Readiness Factors. Jurnal Teknologi (Sciences & Engineering), 68(3),7–12.
Boyer, J. Frank, B. Green, B. Harris, T. & Van De Vanter, K. (2010). Business Intelligence Strategy: A Practical Guide for Achieving BI Excellence. MC Press, USA.
Brooks, P. El-Gayar, O. & Sarnikar, S. (2015). A Framework for Developing a Domain Specific Business Intelligencematurity Model: Application to Healthcare. International Journal of Information Management, 35, 337–345.
Chasalow, L. (2009). A Model of Organizational Competencies for Business Intelligence Success. Doctoral Thesis, Dept. of Information Systems, Virginia Commonwealth University, U.S.
Chen, L.D. Soliman, K. S. Mao, E. & Frolick, M. N. (2000). Measuring User Satisfaction with Data Warehouses: An Exploratory Study. Information & Management, 37(3), 103-110.
Cheng, C.H. & Lin, Y. (2002). Evaluating the Best Mail Battle Tank Using Fuzzy Decision Theory with Linguistic Criteria Evaluation. European Journal of Operational Research, 142, 174-186.
Chuah, M.H. & Wong, K.L. (2013). The Implementation of Enterprise Business Intelligence: Case Study Approach. Journal of Southeast Asian Research, 1-15.
Curko, K. Bach, M.P. & Radonic, G. (2007). Business Intelligence and Business Process Management in Banking Operations. Proceedings of the ITI 2007 29th Int. Conf. on Information Technology Interfaces, June 25-28, Cavtat, Croatia, 57-62.
Cuza, AL.I. (2009). the Influence of Culture Characteristics upon the Implementation of Business Intelligence Management. University Iasi, Romania: Review of International Comparative Management, 10(5), 934-941.
Daghighi Masouleh, Z. Allahyari, M.S. & Ebrahimi Atani, R. (2014). Operational Indicators for Measuring Organizational E-Readiness Based on Fuzzy Logic. Information Processing in Agriculture, 1, 115 –123.
Dawson, L. & Van Belle, J.P. (2013). Critical Success Factors for Business Intelligence in the South African Financial Services Sector. SA Journal of Information Management, 15(1), 1-12.
Dinter, B. Schieder, C. & Gluchowski, P. (2011). Towards a Life Cycle Oriented Business Intelligence Success Model. Proceedings of the Seventeenth Americas Conference on Information Systems, Detroit, Michigan, August 4th-7th, 1-10.
Dooley, D. (2015). An Empirical Development of Critical Value Factors for System Quality and Information Quality in Business Intelligence Systems Implementations. Doctoral Thesis, College of Engineering and Computing, Nova Southeastern University, Florida, U.S.
Farrokhi, V. & Pokoradi, L. (2012).The Necessities for Building a Model to Evaluate Business Intelligence projects-Literature Review. International Journal of Computer Science & Engineering Survey (IJCSES), 3(2), 1-10.
Fink, A. (1984). Consensus Methods: Characteristics and Guidelines for Use. American journal of public health, 74(9), 979-983.
Foshay, N. & kuziemsky, C. (2014).Towards an Implimentation Framework for Business Intelligence in Healthcare. International Journal of Information Management, 34, 20– 27.
Friedman, T. Buytendijk, F. & Biscotti, F. (2003). Readiness for BI: Toward the BI Competency Center. Gartner Research, 1–6.
Gartner. (2009). Gartner EXP Worldwide Survey of More than 1,500 CIOs Shows IT Spending to Be Flat in 2009. Retrieved from: http://www.gartner.com
Grublješič, T. Coelho, P.S. & Jaklič, J. (2014). The Importance and Impact of Determinants Infuencing Bisiness Intelligence Systems Embeddedness. Issues in Information Systems, 15(1), 106-117.
Hartono, E. Santhanam, R. & Holsapple, C. (2007). Factors that Contribute to Management Support System Success: An Analysis of Field Studies. Decision Support Systems, 43(1), 256-268.
Hasson, F. Keeney, S. & McKenna, M. (2000). Research Guidelines for the Delphi Survey Technique. Journal of Advanced Nursing, 32(4), 1008-1015.
Hawking, P. & Sellitto, C. (2010). Business Intelligence (BI) Critical Success Factors. 21st Australian Conference on Information Systems, Brisbane, Australia, December 1–3, 1-11.
Hawking, O. (2013). Factors Critical To the Success of Business Intelligence Systems. Doctoral Thesis, Victoria University, Australia.
Hocevar, B. & Jaklic, J. (2010). Assessing benefits of business intelligence systems. Journal of Management, 15(1), 87-119.
Howson, C. (2008). Successful Business Intelligence: Secrets to Making BI a Killer App. McGraw-Hill, New York.
Hsu, T.H. & Yang T.H. (2000). Application of Fuzzy analytic hierarchy process in the selection of advertising media. Journal of Management and Systems, 7, 19-39.
Hwang, H. Ku, C. Yen, D.C. & Cheng, C. (2004). Critical Factors Influencing the Adoption of Data Warehouse Technology: A Study of Banking Industry in Taiwan. Decision Support Systems, 37.
Isik, O. (2010). Business Intelligence Success: An Empirical Evaluation of the Role of BI Capabilitied and the Decision Enviroment. Doctoral Thesis, University of North Texas, U.SA.
Isik, O. Jones, M. C. & Sidorova, A. (2011). Business intelligence (BI) Success and the Role of BI Capabilities. Intelligent Systems in Accounting, Finance and Management, 18(4), 161–176.
Isik, O. Jones, M. C. & Sidorova, A. (2013). Business intelligence success: The role of BI capabilities and decision environments. Information & Management, 50 (1), 13-23.
Kukafka, R. Johnson, S.B. Linfante, A. & Allegrante, J.P. (2003). Grounding a new information technology implementation framework in behavioral science: a systematic analysis of the literature on IT use. Journal of Biomedical Informatics, 36, 218–227.
Lin, Y.H. Tsai K.M. Shiang W.J. Kuo T.C. & Tsai, C.H. (2009). Research on Using ANP to Establish a Performance Assessment Model for Business Intelligence Systems. Expert Systems with Applications, 36, 4135–4146.
Linnqvist, A. Antti, S. & Pirttimki, V. (2006).The Measurement of Business Intelligence. Information Systems Management, 23(1), 32 — 40.
Lupu, A. R. Bologa, R. Lungu, I. & Bra, A. (2007). The Impact of Organization Changes on Business Intelligence Projects. Proceedings of the 7th WSEAS International Conference on Simulation, Modeling and Optimization, Beijing, China, September 15- 17, 414-418.
Mahlouji, N. (2014). A Method for Modeling and Analyzing Different Approaches to Agile BI. Master Thesis, Polytechnic University of Catalonia, Barcelona, Spain.
Moro, S. Cortez, P. & Rita, P. (2015). Business Intelligence in Banking: A literature Analysis from 2002 to 2013 Using Text Mining and Latent Dirichlet Allocation. Expert Systems with Applications, 42, 1314–1324.
Moss, L. T. & Atre, S. (2003). Business Intelligence Roadmap: The Complete Project Lifecycle for Decision-Support-Applications. Addison-Wesley Professional.
Mungree, D. Rudra, A. & Morien, D. (2013). A Framework for Understanding the Critical Success Factors of Enterprise Business Intelligence Implementation. Proceedings of the Nineteenth Americas Conference on Information Systems, Chicago, Illinois, August 15-17, 1-9.
Najrni, M. Sepehri, M. & Hasherni, S. (2010). The Evaluation of Business Intelligence Maturity Level in Iranian Banking Industry. IEEE, 466-470.
Ojeda-Castro, Á. Ramaswamy, M. Rivera-Collazo, Á.& Jumah,A. (2011). Critical Factors for Successfull Implementation of Data Warehouses. Issues in Information Systems, 7(1), 88-96.
Ojeda-Castro, Á. & Ramaswamy, M. (2014). Best Practices for Successful Development of Data Warehouses for Sall Businesses. Issues in Information Systems, 15(1), 277-284.
Olbrich, S. Pöppelbuß, J. & Niehaves, B. (2012).Critical Contextual Success Factors for Business Intelligence: A Delphi Study on Their Relevance, Variability, and Controllability. 45th Hawaii International Conference on System Sciences, Hawaii, USA, January 4–7, 4148–4157.
Olszak, C. M. & Ziemba, E. (2012). Critical Success Factors For Implementing Business Intelligence Systems in Small and Medium Enterprise on the Example of Upper Silesia, Poland. Interdisciplinary Journal of Information, 7(2), 129-150.
Popovič, A. Coelho, P.S. & Jaklič, J. (2009). The impact of business intelligence system maturity on information quality. Information Research, 14(4), 1-26.
Popovic, A. Hackney, R. Coelho, P. & Jaklic, J. (2012). Towards Business Intelligence Systems Success: Effects of Maturity and Culture on Analytical Decision Making. Decision Support Systems, 54, 729–739.
Raber, D. Wortmann, F. & Winter, R. (2013). Situational Business Intelligence Maturity Models: An Exploratory Analysis. IEEE Computer society, 46th Hawaii International Conference on System Sciences, 3797-3806.
Ramakrishnan, T. Jones, M.C. & Sidorova, A. (2012). Factors influencing business intelligence (BI) data collection strategies: An empirical investigation. Decision Support Systems, 52, 486–496.
Ramamurthy, K. Sen, A. & Sinha, A.P. (2008). An empirical investigation of the key determinants of data warehouse adoption. Decision Support Systems, 44, 817–841.
Rao, G.K. & Kumar, R. (2011). Framework to Integrate Business Intelligence and Knowledge Management in Banking Industry. Review of Business and Technology Research, 4(1).
Rouhani, S. Asgari, S. & Mirhosseini, S.V. (2012). Review Study: Business Intelligence Concepts and Approaches. American Journal of Scientific Research, 50, 62-75.
Rouhani, S. Ghazanfari, M. & Jafari, M. (2012). Evaluation Model of Business Intelligence for Enterprise Systems Using Fuzzy TOPSIS. Expert Systems with Applications, 39, 3764–3771.
Roy, T.K. & Garai, A. (2012). Intuitionistic Fuzzy Delphi Method: More Realistic and Interactive Forecasting Tool. Notes on Intuitionistic Fuzzy Sets, 18(2), 37-50.
Sangar, A.B. & Iahad, N.B.A. (2013). Critical Factors That Affect the Success of Business Intelligence Systems (BIS) Implementation in an Organization. International Journal of Scientific & Technology Research, 2(2), 176-180.
Seah, M. Hsieh, M. H. & Weng, P. (2010). A case analysis of Savecom: The role ofindigenous leadership in implementing a business intelligence system. Interna-tional Journal of Information Management, 30(4), 368–373.
Thamir, A. & Poulis, E. (2015). Business Intelligence Capabilities and Implementation Strategies. International Journal of Global Business, June, 8 (1), 34-45.
Turban, E. Sharda, R. Aronson, J. E. & King, D. (2011). Business Intelligence: A Managerial Approach. Prentice Hall.
Vodapalli, N.K. (2009). Critical Success Factors of BI Implementation. Master Thesis, IT University of Copenhagen, Copenhagen, Denmark.
Williams, S. & Williams, N. (2004). Assessing BI Readiness: The Key to BI ROI. Business Intelligence Journal, 9, Summer, 1-11.
Wixom, B.H. & Watson, H.J. (2001).An Empirical Investigation of the Factors Affecting Data Warehousing Success. MIS Quarterly, 25(1), 17-41.
Watson, H. & Wixom, B. (2007). The current state of business intelligence. IEEE Computer Society, 9(40), 96-99.
Yeoh, W. Koronios, A. & Gao, J. (2008). Managing the Implementation of Business Intelligence Systems: A Critical Success Factors Framework. Enterprise Information Systems, 4, 79 -94.
Yeoh, W. & Koronios, A. (2010). Critical success factors for Business Intelligence systems. Journal of Computer Information Systems, 50(3), 23-32.
Yeoh, W. Popovic, A. (2015). Extending the Understanding of Critical Success Factors for Implementing Business Intelligence Systems. Journal of the Association for Information Science and Technology, 67(1), 134-147.
Zare Ravasan, A. & Rabiee Savoji, S. (2014).An Investigation of BI Implementation Critical Success Factors in Iranian Context. International Journal of Business Intelligence Research, 5(3), 41-57.
)